Yenilik ve spor bilimi alanında uzmanlaşmış gazeteci Álvaro González
Bir zamanlar FC Barcelona, “saha” denilen gerçek ortamda mücadele eden oyuncularıyla biliniyordu. Bugün ise kulüp, sahadaki fiziksel mücadeleyi “dijital bir yansıma” ile önceden görebilmek için çalışıyor. Nasıl mı? “Dijital ikizler” (digital twins) teknolojisini kullanarak — gerçek bir oyuncunun biyomedikal verilerinden, genetik analizlerinden ve performans yüklerinden oluşan bir sanal kopyasını çıkarıp; bu model üzerinden “ne olabilir” sorusuna yanıt arıyor.
Dijital ikiz kavramı aslında prodüksiyon, havacılık, inşaat gibi sektörlerden geliyor. Gerçek bir nesnenin, tesisin ya da hatta kişinin; belirli senaryolar altında davranışını simüle etmeye yarıyor. Barça Innovation Hub+1
Barça, bu alanda iki önemli projeyi yürütmüş durumda:
Birincisi “IO Twins” projesi: Barcelona Supercomputing Center iş birliğiyle, kulübün evi olan Camp Nou stadyumunun dijital modeli oluşturuldu. Bu modelle maç günlerinde taraftar davranışları, güvenlik senaryoları, acil durum stratejileri gibi pek çok simülasyon yapılabiliyor. Barça Innovation Hub
İkincisi ise, oyuncular özelinde bir dijital ikiz projesi: Kulüp bünyesinde bulunan Genomcore ve onun yan kuruluşu Made of Genes sayesinde, her oyuncunun genetik yapısından metabolomik verilerine, antrenman yüklerinden uyku ve beslenme düzenine kadar çok boyutlu veri toplanıyor ve bu veriler üzerinden simülasyonlar yapılabiliyor. Barça Innovation Hub
Barça için asıl hedef, proaktif önlem almak. Geleneksel yöntemlerde sorun zaten oluştuğunda müdahale edilirken; burada amaç “turuncu bayrakları” erkenden yakalamak: yani oyuncuda henüz yaralanma ya da ciddi yorgunluk hali başlamadan önce, yük, uyku, beslenme gibi verileri analize ederek riskli durumu görmek. Barça Innovation Hub+1
Doktorlar, fizyoterapistler, antrenörler, beslenme uzmanları, psikologlar… Hepsi bu sistemin parçaları. Oyuncunun “küresel” verileri bu sistemde bir araya geliyor ve ardından yapay zekâ sayesinde anlamlı uyarılar oluşturuluyor. Barça Innovation Hub
Veriler: Genetik yapı, metabolizma, antrenman yükü, uyku süresi, beslenme alışkanlıkları, hormon düzeyleri (kadın oyuncularda özellikle döngü zamanına göre değişen yaralanma riski vurgulanıyor). Barça Innovation Hub
Modelleme: Yapay zekâ algoritmaları, tek bir belirtece bakmak yerine; farklı verilerin kombinasyonunu kullanarak riskleri ve performans tahminlerini çıkarabiliyor. Örneğin belirli bir genetik varyant + yetersiz uyku + yoğun yük = artmış yaralanma riski gibi. Barça Innovation Hub
Uygulama: Oyuncular için “avatar” dediği dijital ikizler bu sezondan itibaren test edilmeye başlıyor. Modelin hatasız çalışması için çok miktarda veri girişi gerekiyor — şu anda amaç, hangi verinin ne kadar ağırlığı olduğunu görmek üzere “çok değişkenli analiz” yapmak. Barça Innovation Hub
Bu sistem sayesinde Barça, özellikle şu kazanımları hedefliyor:
Oyuncuların maç ve antrenmanlara, bireysel ihtiyaçlarına göre daha iyi hazırlanması
Yorgunluk ya da üst düzey yüklenme sonucu ortaya çıkabilecek yaralanmaların önüne geçilmesi
Takımın en değerli oyuncularının önemli anlarda sahada olma olasılığının artması
Performansın sürdürülebilir şekilde yüksek tutulması
Barcelona’daki bu proje, sporun bilim ve teknolojinin kesişimine geldiği noktayı gösteriyor. Bir kulüp için saha sonuçları her şey demek; ama artık saha dışındaki veriler de neredeyse eşit öneme sahip. Oyuncu sağlığını ve sürekliliğini en üst düzeyde tutmak için dijital ikizlerle yapılan bu tür çalışmalar, hem futbolun hem de spor biliminin evrildiğini gösteriyor.
Haberin kaynağı için :
https://barcainnovationhub.fcbarcelona.com/blog/from-the-laboratory-to-the-pitch-barca-test-digital-twins-to-anticipate-injuries/
